07.07.2025

Yoshlarning axloqiy barkamolligi — Yangi O‘zbekiston taraqqiyotining poydevori

 

Bugun insoniyat yangi davrga qadam qo‘ymoqda. Axborot texnologiyalari, sun’iy intellekt, raqamli iqtisodiyot kabi sohalardagi yutuqlar jamiyat taraqqiyotini yangi bosqichga olib chiqayotgani barobarida, inson qalbi, ongi va e’tiqodi ustidan hukmronlik qilishga qaratilgan tahdidlar ham kuchaymoqda.

Shunday tahlikali zamonda o‘z milliy qadriyatlariga, diniy asoslariga tayangan holda, ma’naviy barkamol yoshlarni tarbiyalash — Yangi O‘zbekiston taraqqiyotining asosiy ustunidir.

Ma’naviy barkamollik — nafaqat axloq, bu ishonch, e’tiqod va maqsadning uyg‘unligidir.

Islom dini insonni eng avvalo komil, ma’naviy toza, sabrli va adolatli bo‘lishga chaqiradi. Qur’oni karimda Alloh taolo deydi:

“Albatta, Alloh bir qavmni o‘zgartirmas, to ular o‘zlarini o‘zgartirmaguncha.”                                (Ra’d surasi, 11-oyat)

Demak, yosh avlodni o‘zgartirish, uni barkamol qilish, eng avvalo ichki o‘zgarishi — ma’naviy, axloqiy uyg‘onishdan boshlanadi.

Shu nuqtai nazardan olib qaraganda, Yangi O‘zbekiston taraqqiyot strategiyasi — bu faqat iqtisodiy o‘sish yoki sanoat rivoji emas, balki inson qalbini bunyod etish strategiyasidir.

Yangi O‘zbekiston taraqqiyot strategiyasida inson qadri — bosh mezon.

Prezidentimiz Shavkat Mirziyoyev tomonidan ishlab chiqilgan 2022–2026 yillarga mo‘ljallangan Taraqqiyot strategiyasida “Inson qadri uchun” degan ezgu g‘oya asos qilib olingan. Bu esa yoshlar tarbiyasida ham insonning ichki dunyosini boyitish, ma’naviy immunitetini kuchaytirish, e’tiqod va bilimni uyg‘unlashtirish kabi maqsadlarni ilgari suradi.

Zamonaviy tahdidlar shuni ko‘rsatadiki, ma’naviy bo‘shliq yuzaga kelgan joyda g‘arblik hayot tarzi, iste’molchilik madaniyati, ijtimoiy tarmoqlardagi yolg‘on “ideal”lar yosh ongini egallab oladi. Bunga qarshi kurashning eng samarali yo‘li — ma’rifat, tarbiya va islomiy qadriyatlarga asoslangan ijobiy muhitni yaratishdir.

Ruhiy va ma’naviy sog‘lomlik — kelajak poydevori.

Bugungi yoshlar — ertangi rahbarlar, olimlar, pedagoglar, huquqshunoslar. Ularning qalbi toza, niyati pok, ruhiyati sog‘lom bo‘lmas ekan, jamiyatda adolat va barqarorlik bo‘lmaydi.

Islom dini shunday deydi:

“Eng afzalingiz — odob-axloqda chiroylirog‘ingizdir.” (Hadis)

Shuning uchun ham hozirgi islohotlarda:
• yoshlarning dinga nisbatan sog‘lom dunyoqarashi shakllantirish,
• Qur’on va hadislarni to‘g‘ri tushuntirish,
• milliy qadriyatlar asosida g‘urur, or-nomus, vatanparvarlik tarbiyasini berish — dolzarb masalaga aylangan.

Ilm, tarbiya, vijdon va mas’uliyat asosida harakat qilish:

1. Oila — birinchi madrasadir. Farzandga Qur’on, duo, sabr, adolat va halollikni o‘rgatish tarbiyaning asosi.
2. Maktab va oliygoh — ma’naviy bilim beruvchi makon bo‘lishi lozim. Darslarda faqat fakt emas, tarbiya, qadriyat, oriyat ham berilishi kerak.
3. Internet va ijtimoiy tarmoqlar — nazorat ostida bo‘lishi shart. Yoshlar yolg‘on “blogerlar” emas, ilmli, ongidagi fikrini, qalbidagi tuyg’ularini yaxshilikka yetklaydigan kontentlarni kuzatishi kerak.
4. O’zbekistondagi har bir ta’lim muassasasi — yoshlar qalbini uyg‘otadigan, ularni mehrga chaqiradigan nurli makon bo‘lishi kerak.

Yangi O‘zbekistonni kim quradi?

Yangi O‘zbekistonni biz emas, biz tarbiyalayotgan yoshlar quradi. Ular:
• Qadriyatlarni biladigan, lekin hayotdan uzilmagan;
• Texnologiyani tushunadigan, lekin odobni yo‘qotmagan;
• Erkin fikrlaydigan, lekin o‘z ildizini unutmagan;
• Vatanparvar, halol, ma’naviy-axloqiy barkamol avlod bo‘lishi kerak.

Shunday avlodni tarbiyalash — bugungi kunning nafaqat vazifasi, balki ibodat darajasidagi mas’uliyatdir.

  “Jo`ybori kalon” ayol-qizlar o`rta maxsus islom ta`lim muassasasi o`qituvchisi Razzoqova Shaxnoza

Izoh qoldirish